Putin ký sắc lệnh công nhận chủ quyền độc lập của các vùng ly khai (thân Nga) tại Ukraine.. 

Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm thứ Hai tại Điện Cẩm Linh đã ký án lịnh công nhận nền độc lập của các khu vực ly khai ở miền đông Ukraine và mở đường hỗ trợ quân sự cho họ - một thách thức trực tiếp đối với phương Tây sẽ làm dấy lên lo ngại rằng Nga có thể sắp xâm lược Ukraine.

Động thái được dàn dựng cẩn thận và được công bố tại Điện Kremlin có thể dẫn đến các lệnh trừng phạt mới đối với Nga và có thể làm tan vỡ những nỗ lực của châu Âu nhằm tìm kiếm một giải pháp ngoại giao cho cuộc khủng hoảng đang leo thang, vốn đã đưa quan hệ Đông-Tây xuống một mức thấp mới và gây nguy hiểm cho thương mại. Thủ tướng Anh gọi đó là hành vi “vi phạm luật pháp quốc tế”.

Việc Nga quyết định công nhận Lukansk và Donetsk là một bước leo thang đáng kể có tính toán của Putin trong cuộc khủng hoảng Ukraine.

Nó diễn ra trong bối cảnh gia tăng các cuộc giao tranh ở các khu vực phía đông mà các cường quốc phương Tây tin rằng Nga có thể lấy cớ để tấn công vì Moscow muốn kéo hai vùng lãnh thổ này trở lại quỹ đạo của mình.

Việc Nga quyết định công nhận Lukansk và Donetsk là một bước leo thang đáng kể của cuộc khủng hoảng Ukraine. 

Đây là vùng lãnh thổ nhỏ thuộc về Ukraine mà những phiến quân với sự hỗ trợ của Nga đang hoạt động. Hiện tại đây là vùng nóng vì hằng ngày đã có những xung đột giữa quân chính phủ Ukraine và phiến quân và vì dân chúng sống trong vùng này có ảnh hưởng đến Nga nhiều hơn những vùng khác. Có thể nói trường hợp này cũng giống như ngày xưa phiến quân của  Pol Pot dưới sự trợ giúp của Trung quốc đem quân xâm chiếm những vùng lãnh thổ của Việt Nam với lý do bảo vệ dân Cambodian.

Trước đó, hôm thứ Hai, các nhà lãnh đạo của các khu vực ly khai đã phát hành các tuyên bố trên truyền hình cầu xin Putin công nhận họ và ký các hiệp ước cho phép viện trợ quân sự để bảo vệ họ khỏi những gì họ mô tả là một cuộc tấn công quân sự đang diễn ra của Ukraine. Hạ viện Nga cũng đưa ra lời cầu xin tương tự vào tuần trước. Đây là cách đóng tuồng mà Putin đã dàn dựng.

Putin đã biện minh cho quyết định của mình trong một bài phát biểu sâu rộng, được ghi âm trước khi đổ lỗi cho NATO về cuộc khủng hoảng hiện tại và gọi liên minh do Mỹ dẫn đầu là mối đe dọa hiện hữu đối với Nga. Lướt qua hơn một thế kỷ lịch sử, ông đã vẽ Ukraine ngày nay như một công trình hiện đại gắn bó chặt chẽ với nước Nga. Ông buộc tội rằng Ukraine đã thừa kế các vùng đất lịch sử của Nga và sau khi Liên Xô sụp đổ, phương Tây đã sử dụng để kiềm chế Nga.

Người Ukraine cho rằng hành động này của Putin là vô nghĩa và họ xem đây là một cú đánh thốc đối với đất nước của họ 8 năm sau khi giao tranh nổ ra ở khu vực Donetsk và Luhansk giữa phe ly khai do Nga hậu thuẫn và lực lượng Ukraine.

Sau bài phát biểu của mình, Putin đã ký các sắc lệnh tại Điện Kremlin công nhận nền độc lập của các khu vực này và kêu gọi các nhà lập pháp thông qua các biện pháp mở đường cho sự hỗ trợ quân sự.

Cho đến nay, Ukraine và phương Tây đều cáo buộc Nga hỗ trợ phe ly khai nhưng Moscow bác bỏ điều đó và cho rằng những người Nga tham chiến ở đó là quân tình nguyện. Nên nhớ Putin đã thọ giáo từ chế độ Cộng sản Xô viết gần 16 năm cho nên bản chất lưu manh, lọc lừa và gian trá lúc nào cũng tìm ẩn trong con người của ông ta.

Theo Điện Kremlin, Thủ tướng Đức Olaf Scholz và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã lên tiếng “thất vọng với sự phát triển như vậy” nhưng cũng “sẵn sàng tiếp tục các cuộc đàm thoại ngỏ hầu tránh chiến tranh nếu có thể". Cũng trong Điện Cẩm Linh hôm thứ hai, tại một thời điểm, một người trong hội đồng an ninh quốc gia đứng lên và nói rằng ông muốn đưa hai phần lãnh thổ đó như một phần lãnh thổ của Nga - nhưng Putin đã nhanh chóng sửa sai. Ý đồ của Nga là đi từng bước mặc dầu bên trong không ai không đoán biết đã tâm của Putin là trước sau vẫn muốn tái chiếm hai phần đó và nói chung là cả nước Ukraine để sát nhập vào đất Nga.

Sau đây là những yêu sách của Putin cho tời ngày hôm nay:

Nga cho biết họ muốn phương Tây đảm bảo rằng NATO sẽ không cho phép Ukraine và các nước thuộc Liên Xô cũ khác gia nhập với tư cách thành viên - và hôm thứ Hai, ông Putin nói rằng một lệnh cấm đơn giản về việc gia nhập Ukraine sẽ không đủ. Moscow cũng đã yêu cầu liên minh ngừng triển khai vũ khí tới Ukraine và rút lực lượng của họ khỏi Đông Âu.

Kết quả,  những yêu cầu của Putin đã bị phương Tây từ chối thẳng thừng.

Câu hỏi lớn là cả hai bên làm gì bây giờ.

1)Phương Tây có coi quyết định này là đủ để kích hoạt một số biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Nga?

2)Liệu Nga - theo lời mời của chính quyền thân Nga - có triển khai quân vào Luhansk và Donetsk?

3)Phương Tây có thể phản ứng như thế nào với điều đó?

4)Và các nhà chức trách ở Kyiv sẽ phản ứng như thế nào trước viễn cảnh mất thêm một phần lớn lãnh thổ của họ?

Đây là những câu hỏi mà các nhà phân tích chiến lược trên thế giới đã đưa ra và họ đang chờ xem chính phủ Hoa Kỳ và đồng minh NATO phản ứng như thế nào.